फिक्कल: इलामको करफोक हरीयाली भित्र हुस्सु र कुहीरोले ढाकी रहने ठाउ हो । तराईको अच्चकाली गर्मी छल्न आउनेहरुका लागि करफोक क्षेत्र प्राकृतिक एयर कन्डिसन बन्ने गर्छ । धुपीघारीको बिचमा सजिएको करफोकमा कुहीरोभित्र लुकामारी गर्न पाउदा पर्यटक आनन्दित बन्ने गरेका छन। करफोक पंञ्चकन्या क्षेत्रमा पछिल्लो समय ग्रामिण पर्यटन प्रवर्धन गर्नका लागि सामुदायिक होमस्टे संचालनमा ल्याईएको छ ।
करफोक खलङ्गा सामुदायिक होमस्टे पर्यटन कार्यालय काकडभिट्टमा दर्ता गरी यहाँका सात परिवारले एक पटकमा ५० जना पर्यटक बास बसाउने गरी घरबास कार्यक्रम संचालन गरीएको छ । काठैकाठले निर्माण गरीएका चिटिक्क परेका घरमा पाहुँनाको स्वागत सत्कार गर्न थालिए पछि अहिले करफोकमा पर्यटकको भिड नै लाग्न थालेको छ । पर्यटन ब्यवसायी तथा पत्रकार केदार शर्माले सूर्योदय नगरपालिका सहित इलामले अव मौषमी पर्यटन प्रवर्धन गर्नु पर्ने बताउनु भयो । उहाले भन्नु भयो‘हामीले यहाँको कुहिरो बेच्न सकेका छैनौ, अव कुहीरो बेच्न सक्नु पर्छ ।’उहाले मौषम अनुसार पर्यटकका लागि प्याकेज निर्माण गर्न सके पर्यटकको आवागमन बढ्न सक्ने बताउनु भयो । शर्माले पछिल्लो समय करफोकमा होमस्टे संचालन गर्दै आउनु भएको छ । करफोकमा पछिल्लो समय होमस्टे संचालन गर्दै आउनु भएका चन्द्र सापकोटाले पर्यटकले रुचाउने मौषम भएकै कारण करफोकमा होमस्टे संचालन गरीएको बताउनु भयो । सापकोटाले सूर्योदय नगरपालिकाबाट परिकार बनाउने र स्थानीय स्तरमा खेती प्रविधिको तालिम पाएपछि होमस्टे शुरु गरिएको जानकारी दिनु भयो ।
सापकोटा संगै करफोकमा ज्योति अधिकारी सहितका सात परिवारले एक घरमा ८ जनाका दरले पर्यटकलाई बास बसाउने गरी होमस्टे संचालनमा ल्याउनु भएको छ । ‘धेरै ठाउँका होमस्टेको अध्ययन गरेर रैथाने खानाका परिकार मात्र चखाउने गरी होमस्टे संचालन गरेका हौ ’अधिकारीले भन्नु भयो ।
बुधबार पर्यटन कार्यालय काकडभिट्टले करफोकका होमस्टेको प्रचार गर्दै इलामको पर्यटन पवर्धन गर्नका लागि सरोकारवाला संग छलफल गरेको छ । साविकको मेची अञ्चलको झापा, इलाम, पाँचथर र ताप्लेजुङको पर्यटन प्रवर्धनको क्षेत्रमा काम गर्दै आएको कार्यालयले यी क्षेत्रको पर्यटन बिकासका लागि सरोकारवालाको सुझाव समेत संकलन गरेको हो । कार्यालय प्रमुख छवि खतिवडाले ग्रामिण पर्यटन प्रवर्धन र बिकासका लागि स्थानीयको आवश्यक्ता अनुसार काम गर्नका लागि सरोकारवालाको सुझाव लिएको बताउनु भयो । उहाले भन्नु भयो‘हामीले धेरै स्थानका होमस्टे अवलोकन गर्दा पूर्वमा हस्पिटालिटिमा ध्यान दिन आवश्यक देखिन्छ ।’ प्रमुख खतिवडाले कार्यालयले गर्दै आएका गतिविधिको कार्यपत्र प्रस्तुत गर्नु भएको थियो । उक्त कार्यक्रममा पर्यटक कार्यालय काकडभिट्टाकै कर्मचारी निरोज कट्टेलले पर्यटकको अवस्था बारे प्रस्तुतीकरण गर्नु भयो । उहाले कार्यालयले पर्यटकीय गन्तब्यको पहिचान गर्ने, सूचीकृत गर्ने र स्थानीय उत्पादको ब्राण्डिङ गर्ने काम गर्दै आएको बताउनु भयो । इलामको पर्यटनका सवालमा भएको छलफलमा होटल ब्यवसायी संघ इलामका अध्यक्ष देवी पौडेलले मेची करिडोरमा रहेका पर्यटकीय गन्तब्य र यहाँ गरीने कार्यक्रमको बार्षिक क्यालेण्डर निर्माण गर्न सुझाव दिनु भयो । उहाले एउटै मितिमा धेरै स्थानमा कार्यक्रम हुँदा पर्यटक अलमलमा पर्ने गरेको बताउनु भयो । पौडेलले पर्यटन क्षेत्रमा काम गर्ने साना ब्यवसायलाई दर्ता गर्न, सूचना केन्द्र स्थापना गरी पर्यटकका लागि प्याकेज निर्माण गर्न र प्रविधि सम्बन्धि तालिम संचालन गर्न सके पर्यटन क्षेत्रमा सुधार गर्न सकिने बताउनु भयो ।
स्थानीय होटल ब्यवसायी, होमस्टे ब्यवसायी , पर्यटनकर्मी र जनप्रतिनिधिको सहभागीता रहेको कार्यक्रममा पर्यटन इोत्रका बिभिन्न समस्या औल्याईएको थियो । सूर्योदय नगरपालिकाका नगर प्रमुख रण बहादुर राईले पर्यटन क्षेत्रको बिकासका लागि तीन तहकै सरकार बिच समन्वयको खाचो रहेको बताउनु भयो । उहाले कोशी प्रदेश सरकारले सूर्योदय नगरपालिकालाई पर्यटकीय नगरी घोषणा गरे पनि हाल सम्म स्पष्ट रणनीति बन्न नसक्दा समस्या भएको बताउनु भयो ।
कार्यक्रममा प्राध्यापक राजेन्द्र बराल, पर्यटन ब्यवसायी धनकुमार आले, राजन प्रधान, नगेन्द्र कटवाल , संचारकर्मी बिक्रम सुन्दास लगायतले सुझाव दिएका थिए । उक्त कार्यक्रममा केचना कंचनजंघा पर्यटन बिकास समितिका सदस्य सुजन तिम्सिना, वडा नं. ११ का वडाध्यक्ष सन्तोष राईले मन्तब्य राख्नु भएको थियो ।
अहिले इलाम आएका पर्यटक मध्ये ७० प्रतिशत पर्यटक सूर्योदयको कन्याम , अन्तु , फिक्कल करफोकबाटै फर्कीने गरेका छन । ३० प्रतिशत पर्यटक मात्र इलामका अन्य क्षेत्र जाने गरेको पाईएको छ । करफोक क्षेत्रमा नेपालकै पुरानो बिद्यालय करफोक बिद्यामन्दिर माध्यमिक बिद्यालय, धुपीघारी , पंचकन्या मन्दिर, एतिहासीक खलङगा गडी, पूर्णेडाँडा, स्वामीपार्क जस्ता पर्यटकीय स्थल रहेका छन । नगरले कन्याम देखि पूर्णे डाँडा सम्माको १२ किलोमिटर लामो साईक्लिङ ट्रयाक समेत निर्माण गरीरहेको छ ।
सरोकारवालाले इलामका सबै पालिकाले पर्यटन सम्बन्धि गुरु योजना निर्माण गर्न सुझाव दिएका छन । इलाम नगरपालिकाको पर्यटन समितिका सदस्य राजेन्द्र बरालले अन्तरपालिका समन्वय आवश्यक रहेको बताउनु भयो । इलामा सानाठूला गरी चार सयको हाराहारी होटल तथा एक सयको हाराहारीमा होमस्टे रहेका छन् ।
