इलाम: उमेश गुरुङ इलाम जिल्लाका लागि कुनै नयाँ नाम होइन । बालबच्चा, युवा र बृद्धबृद्धाको मानस्पटलमा बस्न सफल नाम हो उमेश । सानै देखिको समाज प्रतिको दायित्व ,दृणता साथै बहुमुखी प्रतिभाका कारण उमेश सबै माझ चिनिएका पात्रको रुपमा स्थापित बन्नु भएको छ । सानै देखिको खेलकुद , साहित्य संगीत , संचार र सामाजिक कार्यका कारण उमेश जिल्ला भर कुनै अनौठो नाम भने होइन ।
यी सबै पाटालाई पछिल्लो समय थाती राखेर राजनीतिमा भविश्य खोजी रहनु भएका उमेश यतिबेला नेकपा एमालेको जिल्ला सचिव पदमा रहनु भएको छ । उमेश नेकपा एमाले इलामको ११ औं महाधिबेसनमा कुनै गुट बिना उपाध्यक्ष पदको उम्मेदवार बन्नु भएको छ । पछिल्लो पटक नेकपा एमालेमा नेपाली कांग्रेसमा जस्तै गुट मौलाउदै गएको छ । जिल्लाको ११औं महाधिबेसनमा आईपुग्दा दुईवटा गुट मौलाएर निर्वाचन हुँने प्रया निश्चित नै छ । कुनै गुटले नअटाएका उमेश जनसम्पर्क र पपुलारिटिको हिसावले अब्बल हुनुहुन्छ ।
उमेशको परिचय केवल राजनीति मात्र होइन । इलामको ठूलो ठूडिखेलमा हुँने जुन सुकै फुटवल प्रतियोगितामा उमेश गुरुङको आवाज नगुन्जिए सम्म टुडिखेल रन्किदैन । उमेश , फुटवल र टुडिखेल एक अर्काका पर्याय हुन । पछिल्लो समय सबै किसिमले युवाको रोलमोडल बनेका उमेश यस पटकको एमाले अधिबेसनमा आफुलाई स्थापित सावित गर्ने पक्षमा हुनुहुन्छ ।
उमेश फुटवल खेलमा बोल्न जान्ने ब्यक्ति हुहुहुन्छ । उहाले फुटवलको टेक्निकल ट्रम राम्ररी बुझन हुन्छ । फुटवल खेल्न सानै देखि गाउँगाउँ पुग्ने उमेश अहिले पनि फुटवल भने पछि हुरुक्क गर्नु हुन्छ ।
पारी जमुनाको कागे खेल मैदानमा फुटल उफ्रेको देखि पछि वारी इग्लाबाट डेढ घण्टाको बाटो पस्एिको भात छोडेर कागे पुग्ने गर्नु हुन्थ्यो उमेश । उमेश फुटवल भनेपछि जुत्ता र मोजा छोडेर खाली खुट्टै फुटवल मैदान पसेको दृश्य उहाका समकालिनका लागि कुनै नौलो होइन ।
फुटवलको माध्यमबाट समाजमा परिचित उमेश संचारकर्मका कारण जिल्लामा उती नै ख्याती प्राप्त हुनुहुन्छ । इलामको उत्तरपूर्वी क्षेत्रबाट पत्रकारिता शुरु गर्नु भएका उमेशले रेडियो नेपालमा लामो समय काम गर्नु भयो । उहाले इलामको पहिलो सामुदायिक रेडियो इलाम एफ.एम.को समाचार सम्पादकको रुपमा लामो समय काम गर्नु भयो । उहाले नेपाल पत्रकार महासंघ इलामको सभापति बन्नु भयो । उहा नेकपा एमालेको भातृ संगठन प्रेस चौतारी नेपालको तत्कालिन मेची संयोजकको भूमिका समेत सफलतापूर्वक निर्वाह गर्नु भयो ।
पत्रकारिताको माध्यमबाट आफनो अलग्गै पहिचान बनाउन सफल उमेशको कार्यकता र जनता संग घुलमिल हुने क्षमता अब्बल रहेको छ । सबै कुरालाई सहज रुपमा ग्रहण गर्न सक्ने उमेश , राजनीति , पत्रकारिता , साहित्य , कला श्रृजनामा उत्तिकै दखल राख्नु हुन्छ । उमेशले पछिल्लो समय गीत लेखनमा समेत आफनो छुट्टै पहिचान बनाउनु भएको छ ।
उमेश सानै देखि साहित्यमा झुकाव राख्नु हुन्थ्यो । बिश्वको बिश्वसनीय संचारमाध्यम बिबिसी नेपाली सेवाले गराएको कविता प्रतियोगितामा तत्कालिन मेची अञ्चलबाट प्रथम बन्नु भएका उहाका हाल आधा दर्जन गीत समेत रेकर्ड भैसकेका छन । नृत्य बिधामा समेत अब्बल उमेशले सुगाभामा नृत्य समेत गर्नु भयो । यस्तै कलाकृतिमा अब्बल भएका कारण उहा जनजनको मानस्पटलमा बस्न सक्नु भएको छ । पछिल्लो समय उमेशले जिल्लाको खेलकुदको इतिहास समेटेर खेलकुदको संगह लेख्दै हुनुहुन्छ । जुन पुस्तक इलामको इतिहासमा नयाँ र पहिलो बन्ने छ । पुस्तक चाडै बजारमा आउने भएको छ ।
घरमा जादा कहिल्यै नभेटीने उमेश इलामको टुडिखेल र कागे खेल मैदानमा भेटीने गरेको उहाका समकालिनकै दृस्टान्त छ । भातपानी बिर्सीए पनि खेल , कला साहित्य श्रृजना र समाज त्याग्न नसक्ने उमेशको पहिचान यति फराकिलो बन्यो ,राजनीति मात्र गर्नेका लागि चुनौतीको पहाड ।
११ औं महाधिबेसनमा आईपुग्ला कम्युनिष्ट राजनीतिका दुई हस्ती झलनाथ खनाल र सुभाषचन्द्र नेम्वाङको अभाव भैरहेको एमाले पनि गुट भन्दा बाहिर जाने सकेन । झलनाथ खनाल नेकपा एसमा प्रवेश गर्नु र सुभाषचन्द्र नेम्वाङको निधन हुनुले पनि इलाममा एमाले गुटको राजनीतिमा होमीएको एमाले नेताकै अनुभव छ ।
जिल्लामा एमाले नेताद्धय गणेश बराल र नरेन्द्रनाथ भट्टराईका दुई प्यानल चुनावी मैदानमा जादै गर्दा राजनीतिका अब्बल उमेश कुनै गुटमा अटनु भएन । दुई प्यानलबाट ‘किक आउट’ उमेश स्वतन्त्र लाइनबाट दुबै पक्षको सामना गर्दै एमाले उपाध्यक्ष बन्ने दाउमा चुनाबी मैदानमा हुनुहुन्छ । पछिल्लो समय बुवा सुभाषको बिरासत थाम्न उदाउनु भएका युवा नेता सुहाङ नेम्वाङको टिममा रहेको आरोप उमेशलाई लाग्ने गरेको छ । तर, उहा आफु कुनै गुट र टिमको पछि नकुदेको बताउनु हुन्छ । सधै चुनावमा पपुलर मत ल्याउने उमेश एमालेको जिल्ला सदस्य हुँदै हाल एमाले जिल्ला सचिव हुहुहुन्छ । राजनैतिक रुपमा लहर बढदै गएका उमेश एमाले उपाध्यक्ष भएर पार्टी र जनताको सेवामा लाग्ने इच्छा छनौट भएका प्रतिनिधिले पुरा गरीदिने बिश्वासमा हुनुहुन्छ । उमेश भन्नु हुन्छ‘जिवनको उर्जाशिल समय समाज र राजनीतिमै बित्यो, अव जिम्मेवारी लिएर अझ शसक्त बन्ने लक्ष्य लिएको छु ।’